Iris, van regisseur Richard Eyre (2002)
Levensverhaal
van Iris Murdoch; over een liefdesgeschiedenis en hoe een sterke jonge
vrouw, die weet wat ze wilt,
de strijd
aangaat met de verschrikkelijke ziekte Alzheimer op latere leeftijd en
wegkwijnt tot
een zielig mens, opgetekend door haar man.
Ook gaat de film over de
tegenstelling: op jonge leeftijd is het Iris die de plannen maakt en
min of meer
haar man leidt, maar op latere leeftijd worden de rollen omgekeerd.
Iris
(Judi Dench),
inmiddels een oude vrouw, houdt een lezing over haar favoriete
onderwerp:
liefde.
Zichtbaar aanbeden door haar man, steekt ze haar verhaal af in een zaal
met
aandachtige toehoorders.
Iris, is 'Dame Iris', een filosofe en schrijfster van
vele boeken. Zij is een naam in het wereldje van literatuurliefhebbers
en
taalpuristen.
Ze staat bekend als de briljantste vrouw van Engeland.
Het
verhaal neemt ons mee naar de studententijd in Oxford waar Iris (
gespeeld door
Kate Winslet) een sterke, charismatische, bruisende en vooral vrije
jonge vrouw
is.
Ze geniet van het leven en al haar onderdelen. Aan vrienden geen gebrek
en
het is deze tijd dat ze haar partner voor
het leven leert kennen, John Bayley.
Bayley is een stutterige, verlegen studiebol, die het weet
te schoppen tot literatuurprofessor.
We
zien hoe deze twee compleet verschillende mensen naar elkaar toe
groeien, omdat
ze elkaar respecteren.
Goed, het gaat niet altijd over een leien dakje, maar
toch.
De film switcht van de studententijd over naar de latere periode,
waarin
het Iris duidelijk wordt dat ze een gevecht aan het voeren is met een
ziekte.
Een gevecht dat ze niet wilt verliezen, maar dat gebeurt wel. Zo zien
we hoe
Iris is uitgenodigd door de televisie voor een interview.
Eenmaal aangekomen
heeft ze geen flauw idee wat ze daar doet en gaat naar huis.
Thuis aangekomen
zegt ze tegen haar man wat er gebeurd is en die heeft zoiets van: "
Nou,
prima toch meid".. Prachtig!
Haar
man, want ze zijn intussen getrouwd, blijft zeer positief met dit
gegeven omgaan
en blijft haar respecteren.
Hij behandelt haar zeker niet als klein kind. Hoewel
ze duidelijk tekenen van kindsheid laat zien. Heel intrigerend zijn de
momenten
dat Iris inziet wat er aan de hand is.
Het gaat op en neer met haar stemming.
John Bayley, voortreffelijk neergezet door zowel Hugh Bonneville als
Jim
Broadbent, heeft twee boeken geschreven: 'Elegie voor Iris' en 'De
Wereld van
Iris',
waarop deze geweldige film is gebaseerd.
Ik
was heel erg onder de indruk van Kate Winslet die de jonge,
vastbesloten Iris
voortreffelijk neerzet.
Zoals in de scène dat ze van de trap af komt (rolt) en dan
gillend van het lachen opstaat.
Of de openingsscène van de film met een blote
Kate in het water, iets wat later in de film terugkomt als symbool van
haar vrij
zijn.
Ook Judi Dench zet een prachtig karakter neer als de dementerende Iris.
Acteur Jim Broadbent heeft een Oscar voor zijn rol als Jim Bayley
gekregen dit
jaar.
In eerste instantie had ik nog nooit van deze man gehoord, maar na het
zien van deze film, heeft hij mijns inziens het beeldje dubbel en dwars
verdiend.
Eigenlijk hadden alle acteurs van de film een Oscar moeten krijgen,
want dit was één van de beste films die ik heb gezien dit jaar.